Każdy ma inną tolerancję na pikantne jedzenie – niektórzy uwielbiają paleni w gardle, a inni nie tolerują ciepła. Jednak konsensus naukowy co do tego, czy pikantne jedzenie może mieć wpływ, tj. pozytywny czy negatywny, na zdrowie, jest dość mieszany.

We wrześniu 2023 r. 14-letni chłopiec zmarł po spożyciu ostrej papryczki w ramach wirusowego „wyzwania jednego chipa”. W Paqui One Chip Challenge wykorzystuje się papryczki Carolina Reaper i Naga Viper, które należą do najostrzejszych papryczek na świecie.

Służby zdrowia nadal badają przyczynę śmierci chłopca, ale ze sklepów usunięto część pikantnych chipsów używanych w tych wyzwaniach.

Epidemiologów interesuje, jak pikantne jedzenie może wpłynąć na zdrowie ludzi i potencjalnie pogorszyć objawy związane z chorobami przewlekłymi, takimi jak zapalenie jelit. W jaki sposób dieta, w tym pikantne potrawy, może wydłużyć lub skrócić długość życia człowieka.

Pikantne jedzenie może odnosić się do potraw z dużą ilością przypraw, takich jak azjatyckie curry, dania Tex-Mex czy węgierski paprykarz. Może również odnosić się do żywności, w której wyczuwalne jest ciepło spowodowane kapsaicyną, związkiem chemicznym występującym w różnym stopniu w ostrej papryce.

Wraz ze wzrostem zawartości kapsaicyny w pieprzu rośnie także jego pozycja w skali Scoville'a, która określa ilościowo uczucie gorąca.

Kapsaicyna ma ostry smak, ponieważ aktywuje pewne szlaki biologiczne u ssaków, a właściwie te same szlaki, które są aktywowane pod wpływem wysokich temperatur. Ból wywołany ostrym jedzeniem może pobudzić organizm do wydzielania endorfin i dopaminy. To uwolnienie może wywołać poczucie ulgi, a nawet euforię.

W USA, Wielkiej Brytanii i innych krajach więcej osób niż kiedykolwiek spożywa pikantne potrawy, w tym ekstremalne odmiany papryki.

Konkursy w jedzeniu ostrej papryki i podobne „wyzwania dotyczące pikantnego jedzenia” nie są niczym nowym, chociaż wyzwania związane z pikantnym jedzeniem stały się coraz bardziej gorące pod względem poziomu przyprawy i popularności w mediach społecznościowych.

Krótkoterminowe skutki spożywania wyjątkowo pikantnych potraw obejmują przyjemne uczucie ciepła do nieprzyjemnego uczucia pieczenia na wargach, na języku i w ustach. Te pokarmy mogą również powodować różne formy dyskomfortu w przewodzie pokarmowym, bóle głowy i wymioty.

Jeśli pikantne potrawy są niewygodne w jedzeniu lub powodują nieprzyjemne objawy, takie jak migreny, bóle brzucha i biegunka, prawdopodobnie najlepiej będzie ich unikać. Ostre jedzenie może powodować takie objawy na przykład u osób z zapaleniami jelit.

Pomimo wyzwań związanych z pikantną żywnością, dla wielu ludzi na całym świecie spożywanie pikantnej żywności jest częścią długoterminowego stylu życia, na który wpływa geografia i kultura.

Na przykład ostra papryka rośnie w gorącym klimacie, co może wyjaśniać, dlaczego wiele kultur w tym klimacie używa pikantnych potraw w swojej kuchni. Niektóre badania sugerują, że pikantne potrawy pomagają kontrolować choroby przenoszone przez żywność, co może również wyjaśniać preferencje kulturowe dotyczące pikantnych potraw.

Epidemiolodzy zajmujący się żywieniem od wielu lat badają potencjalne ryzyko i korzyści wynikające z długotrwałego spożywania pikantnej żywności. Niektóre z badanych skutków spożycia pikantnej żywności obejmują otyłość, choroby układu krążenia, raka, chorobę Alzheimera, zgagę i wrzody, zdrowie psychiczne, wrażliwość na ból i śmierć z dowolnej przyczyny zwaną także śmiertelnością z jakiejkolwiek przyczyny.

Badania te przynoszą mieszane wyniki, a niektóre skutki, takie jak zgaga, są silniej powiązane ze spożyciem pikantnych potraw. Jak można się spodziewać w obliczu rozwijającej się nauki, niektórzy eksperci są bardziej pewni niektórych z tych skutków zdrowotnych niż inni.

Na przykład niektórzy eksperci z całą pewnością stwierdzają, że pikantne jedzenie nie powoduje wrzodów żołądka, podczas gdy związek z rakiem żołądka nie jest tak oczywisty.

Czy biorąc pod uwagę choroby serca, nowotwory i wszystkie inne przyczyny zgonów w badanej populacji, jedzenie pikantnych potraw zwiększa czy zmniejsza ryzyko przedwczesnej śmierci?

Obecnie dowody z dużych badań populacyjnych sugerują, że pikantne potrawy nie zwiększają ryzyka śmiertelności ze wszystkich przyczyn w populacji, a wręcz mogą je zmniejszyć.

Rozważając jednak wyniki tych badań, należy pamiętać, że to, co ludzie jedzą, stanowi część większego zestawu czynników związanych ze stylem życia, takich jak aktywność fizyczna, względna masa ciała oraz spożycie tytoniu i alkoholu, które również mają konsekwencje zdrowotne.

Naukowcom nie jest łatwo dokładnie zmierzyć dietę i styl życia w badaniu populacyjnym, przynajmniej częściowo dlatego, że ludzie nie zawsze pamiętają lub dokładnie zgłaszają swoje narażenie. Często potrzeba wielu badań prowadzonych przez wiele lat, aby wyciągnąć jednoznaczne wnioski na temat wpływu czynników dietetycznych na określony aspekt zdrowia.

Naukowcy wciąż nie do końca wiedzą, dlaczego tak wielu ludzi lubi pikantne potrawy, a inni nie, chociaż istnieje m.in. nie brakuje spekulacji na temat czynników ewolucyjnych, kulturowych, geograficznych, medycznych, biologicznych i psychologicznych.

Eksperci wiedzą jednak jedno. Ludzie są jednymi z niewielu zwierząt, które celowo zjadają coś na tyle ostrego, aby wywołać ból, a wszystko to dla przyjemności.