Truskawki mogą zmniejszać ryzyko demencji i poprawiać nastrój u osób, których wiek i stan metaboliczny predysponują do pogorszenia funkcji poznawczych.

Dwunastotygodniowe badanie wykazało, że osoby w średnim wieku z nadwagą i oznakami insulinooporności, które codziennie jadły równowartość jednej filiżanki truskawek, miały lepszą pamięć i mniej objawów depresyjnych w porównaniu z grupą kontrolną.

Oprócz demencji coraz powszechniejsze stają się zaburzenia metaboliczne, takie jak insulinooporność, otyłość i powiązane problemy zdrowotne. Brak wrażliwości na hormon insulinowy dotyka prawie połowę populacji USA w wieku powyżej 60 lat i jest czynnikiem ryzyka demencji w późniejszym życiu.

„W badaniu tym oceniano, czy spożycie truskawek może poprawić wydajność poznawczą i zdrowie metaboliczne w tej populacji, a jeśli tak, to czy może istnieć związek między poprawą funkcji poznawczych a zmniejszonymi zaburzeniami metabolicznymi” – tłumaczy neurolog Robert Krikorian z Uniwersytetu Cincinnati.

Krikorian i jego zespół w USA zrekrutowali 30 dorosłych, głównie kobiet w wieku od 50 do 65 lat z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi i wskaźnikiem masy ciała (BMI), który zaliczał je do kategorii z nadwagą.

Poproszono ich o unikanie spożywania jakichkolwiek owoców jagodowych przez dwa tygodnie przed badaniem, podczas gdy w trakcie badania codziennie podawano im trzynastogramowy suplement w postaci proszku w postaci prawdziwych truskawek lub placebo. Zdolności wykonawcze uczestników, wyszukiwanie słów, funkcja pamięci długotrwałej i nastrój oceniano za pomocą testów poznawczych przed i po badaniu, a badacze monitorowali dane metaboliczne.

Ci, którym podano placebo, nie radzili sobie tak dobrze w teście opóźnionego rozpoznawania, który mierzy coś, co nazywa się zakłóceniami pamięci. Jednakże u osób, którym podano proszek truskawkowy, zakłócenia pamięci uległy zmniejszeniu, co sugeruje, że osoby te były w stanie lepiej ignorować nieistotne dane.

„Zmniejszenie zakłóceń pamięci oznacza mniejsze pomieszanie semantycznie powiązanych terminów w teście uczenia się z listy słów” – wyjaśnia Krikorian. „Ogólnie uważa się, że to zjawisko odzwierciedla lepszą kontrolę wykonawczą w zakresie przeciwstawiania się wtargnięciu słów innych niż docelowe podczas testowania pamięci”.

Uczestnicy, którym podano proszek truskawkowy, zgłaszali również mniejsze objawy depresyjne, co wskazuje na lepsze radzenie sobie emocjonalne i zdolności wykonawcze, a to znaczy lepsza zdolność do zarządzania codziennymi czynnościami i relacjami społecznymi oraz lepsza kontrola reakcji i większa elastyczność.

Naukowcy zauważają, że wiek i insulinooporność prawdopodobnie miały łagodne upośledzenie funkcji wykonawczych u wielu uczestników, co sugeruje, że „leczenie” w pewnym stopniu skorygowało istniejące niedobory. Nie wiedzą, czy truskawki poprawiłyby funkcjonowanie osób bez upośledzenia.

„Zdolności wykonawcze zaczynają spadać w wieku średnim, a nadmiar tłuszczu w jamie brzusznej, podobnie jak w przypadku insulinooporności i otyłości, będzie miał tendencję do zwiększania stanu zapalnego, w tym w mózgu” – dodaje Krikorian.

„Zatem korzystne efekty, które zaobserwowaliśmy, mogą być związane z umiarkowanym stanem zapalnym w grupie truskawek”.

Badanie przeprowadzone w 2022 roku przez tych samych badaczy i kilku współpracowników wykazało, że w podobnej grupie osób osoby, które codziennie jadły jagody, miały obniżony poziom zakłóceń pamięci.

„Zarówno truskawki, jak i jagody zawierają przeciwutleniacze zwane antocyjanami, które powiązano z szeregiem korzyści zdrowotnych jagód, takich jak poprawa metabolizmu i funkcji poznawczych” – mówi Krikorian.

Inne badania dotyczące truskawek w diecie wykazały poprawę metabolizmu, w tym obniżenie poziomu insuliny, ale to badanie nie wykazało żadnego efektu metabolicznego.

„Nieoczekiwany brak korzyści w odniesieniu do funkcji metabolicznych może odzwierciedlać niższą dawkę antocyjanów zastosowaną w tym badaniu w porównaniu z innymi badaniami oceniającymi funkcje metaboliczne i poznawcze” – pisze zespół.

Krikorian i zespół nie mogą wyciągnąć ogólnych wniosków ze swoich ustaleń ze względu na małą wielkość próby, krótki czas trwania badania i ograniczone regulacje dotyczące diety uczestników. Badanie wpływu żywności, która nigdy nie jest spożywana osobno, na zdrowie jest trudne, ponieważ nasz organizm ma złożone wymagania żywieniowe.

Pomijając możliwe korzyści poznawcze, eksperci na ogół zalecają zróżnicowaną i zbilansowaną dietę, która może zawierać truskawki jako doskonałe źródło witaminy C, jako najlepsze podejście do uzyskania potrzebnych witamin, minerałów i składników odżywczych.

„Te rozważania podkreślają potrzebę dalszych badań nad korzyściami zdrowotnymi i neurokognitywnymi związanymi z suplementacją truskawek przy użyciu różnych dawek, większych próbek i okresów interwencji o różnej długości” – podsumowują autorzy.