Zoologom udało się na własne oczy zobaczyć japońskie makaki łowiące ryby z Doliny Kamikochi na wyspie Honsiu - i utrwalić to na wideo. Jak zauważono w artykule opublikowanym w czasopiśmie Scientific Reports, odnotowano łącznie czternaście takich przypadków.

Naczelne, z wyjątkiem ludzi, rzadko jedzą ryby. Jednak niektóre gatunki małp nadal od czasu do czasu włączają go do swojej diety. Na przykład makaki krabodzioby (Macaca fascicularis) czasami łowią ryby w płytkich rzekach i jeziorach, a pawiany niedźwiedzie (Papio ursinus) zbierają ryby w suchych wodach pustynnych i szukają jaj rekinów w algach na wybrzeżu.

Pod koniec lat 80. zoologowie odkryli, że makaki japońskie (M. fuscata) z wyspy Koshima w południowej Japonii nie miały nic przeciwko ucztowaniu na rybach morskich wyrzuconych na brzeg przez fale lub pozostawionych do wyschnięcia przez ludzi. Kilka lat temu zespół kierowany przez Alexandra M. Milnera z University of Birmingham złapał te naczelne samodzielnie. Po analizie odchodów makaków japońskich zebranych zimą z doliny Kamikochi na wyspie Honsiu, naukowcy zidentyfikowali w nich materiał genetyczny larw owadów, a także małży i pstrąga - żywej formy pstrąga potokowego (Salmo trutta) .

Milner i współautorzy doszli do wniosku, że podczas zimnych miesięcy, kiedy makaki Kamikochi mają trudności ze znalezieniem zwykłego pożywienia, przybywają nad wolną od lodu rzekę Azusa i wpływające do niej strumienie, aby żerować na bezkręgowcach i polować na pstrągi. Jednak naukowcom nie udało się osobiście obserwować połowów tych małp. Nawet gdy zdjęcia japońskiego makaka jedzącego ryby wpadły w ich ręce w zeszłym roku, nie było jasne, czy sama go złapała, czy też podniosła zwłoki martwego osobnika.

Aby dowiedzieć się więcej o tym, jak japońskie makaki łowią ryby, naukowcy wrócili do Doliny Kamikochi w styczniu ubiegłego roku. Tym razem zabrali ze sobą ekipę filmową z kanału telewizyjnego NHK, aby uchwycić zachowanie małp na wideo. Obserwując makaki należące do trzech z czterech grup rodzinnych zamieszkujących dolinę, eksperci potwierdzili, że te naczelne regularnie odwiedzają wolne od lodu strumienie wpływające do Azusy, aby zjadać rośliny wodne i szukać pod kamieniami larw jętek i widelnic.

Makaki polowały na pstrągi (a także na golce (Salvelinus)) członkowie zespołu odnotowali czternaście razy, aw sześciu przypadkach osobiście obserwowali, jak te naczelne łowią. Osiem kolejnych przypadków zostało zarejestrowanych przez fotopułapki (uchwycili również kilka niejednoznacznych przypadków, w których zdobycz makaka nie mogła być wyraźnie rozpoznana jako ryba).

Małpy stosowały różne techniki połowu. Na przykład czasami szukały ryb, obracając kamienie, a następnie wpędzały je do płytkiej wody, blokowały rękami drogi ucieczki i chwytały je ustami. W innych przypadkach wypatrywali ryby, stojąc na dwóch nogach, chwytali ją rękami i gryźli. W ponad 60 procentach przypadków makaki używały obu rąk, aw około 30 procentach przypadków tylko prawej lub lewej ręki.

Naukowcy sugerują, że japońskie makaki z Kamikochi (żyje tu ok. 200 osobników) są jedynymi przedstawicielami swojego gatunku, które przystosowały się do ryb. Musiały nauczyć się łowić ryby ze względu na niezwykłe warunki, w jakich żyją. Dolina położona jest na wysokości 1500-1600 m, więc zimą jest tu dość zimno. Jednak ze względu na to, że jest otoczone wysokimi górami, małpy nie mogą go opuścić w miesiącach zimowych i zejść na cieplejsze niziny. W rezultacie są zmuszeni szukać pożywienia w pozbawionych lodu rzekach i strumieniach. Prawdopodobnie początkowo makaki po prostu zbierały rośliny wodne, a następnie zaczęły dodawać do diety larwy owadów wodnych. W końcu umiejętności, których używali podczas łapania owadów, przenieśli na ryby.

W zeszłym roku hiszpańscy zoolodzy udowodnili, że lisy zwyczajne (Vulpes vulpes) potrafią łowić ryby. Uchwycili, jak lis złapał dziesięć karpi, które przyszły na tarło w płytkiej wodzie w ciągu półtorej godziny i ukrył większość zdobyczy. Prawdopodobnie drapieżnik wykorzystał chwilową obfitość zdobyczy w celu przechowywania żywności na przyszłość dla rodziny.