Erupcja podwodnego wulkanu Hunga-Tonga-Hunga-Khapai (HTHH) w 2022 r. przewyższa siłą wszystkie wcześniejsze erupcje od co najmniej 1912 r. Naukowcy zrekonstruowali erupcję i wynikające z niej tsunami, aby obliczyć energię uwolnioną, która wyniosła równowartość 20 megaton trotylu.

W styczniu 2022 roku, kiedy wybuchł wulkan Hunga-Tonga-Hunga-Khapai (HTHH), naukowcy szybko zrozumieli, że mamy do czynienia z potężnym zjawiskiem. Erupcja wulkanu oraz wywołane przez nią tsunami były tak silne, że przewyższyły skalą wszystkie erupcje od co najmniej 1912 roku. W nowym artykule naukowym opublikowanym przez międzynarodowy zespół badaczy przedstawiono wyniki ich rekonstrukcji tego wydarzenia.

Wulkan uwolnił energię równowartości 20 megaton trotylu w pięciu eksplozjach, z których największa miała moc 15 megaton. Wskaźnik ten przewyższa zarówno siłę bomby Car, największej bomby atomowej, jaką kiedykolwiek testowano, jak i największą amerykańską bombę atomową B83 o wydajności 1,2 megatony. Erupcja HTHH była także silniejsza niż erupcja wulkanu Pinatubo z 1991 roku, która dotychczas uchodziła za największą erupcję wulkanu od 1912 roku.

Aby oszacować energię uwolnioną podczas erupcji HTHH, naukowcy wykorzystali różne metody badawcze. Zdjęcia przed i po wydarzeniu posłużyły do obserwacji zmian dna morskiego i modelowania sił potrzebnych do wygenerowania 45-metrowego tsunami na wyspie Tofua. Model uwzględniał także odczyty barometru, miejsca, w których fale uderzeniowe wybiły szyby, oraz relacje naocznych świadków. Pomimo licznych źródeł danych, badacze musieli włożyć wiele wysiłku, aby oddzielić skutki trzech największych eksplozji i oszacować ich rozmiary.

W wyniku badań ustalono, że uwolnienie energii było podobne do erupcji Krakatau w 1883 roku, która zabiła około 36 000 osób i była słyszalna nawet w odległości 5000 kilometrów. Na szczęście w przypadku erupcji HTHH potwierdzono jedynie sześć ofiar śmiertelnych. Przyczyną tak niskiego odsetka ofiar jest przede wszystkim mniejsza populacja zamieszkująca okolice w porównaniu z Indonezją pod koniec XIX wieku. Wpływ na ograniczenie skutków erupcji miały również warunki, w jakich doszło do zdarzenia.

Chociaż erupcja HTHH była jednym z najpotężniejszych zjawisk wulkanicznych od ponad stu lat, skutki tego wydarzenia nie były tak katastrofalne, jak w przypadku wcześniejszych erupcji, takich jak Pinatubo czy El Chichon. Naukowcy nadal analizują zebrane dane oraz zgłębiają wiedzę na temat procesów wulkanicznych i sejsmicznych, aby lepiej zrozumieć i przewidywać tego rodzaju zdarzenia. Dzięki zdobytej wiedzy będziemy mogli lepiej przygotować się na przyszłe erupcje wulkanów i zminimalizować ryzyko dla ludności oraz infrastruktury.