Najnowsze badania sugerują, że osoby uczulone na gluten wcale nie są na niego nadwrażliwe. Winowajcą mogą być inne cukry pojawiające się w pokarmach zbożowych – fruktany. Badania prowadzone przez naukowców z Uniwersytetu w Oslo w Norwegii i Uniwersytetu Monash w Australii, zostały opublikowane w czasopiśmie „Gastroenterology”.

Około 13 procent populacji twierdzi, że jest uczulony na gluten. Główne objawy to m. in. uczucie wzdęcia po zjedzeniu żywności zawierającej gluten, takiej jak chleb czy makaron. Faktycznie tylko 1 procent ludności ma rozpoznaną nadwrażliwość na gluten, czyli celiakię. Choroba ta może powodować ciężką reakcję autoimmunologiczną, która obejmuje objawy takie jak biegunka i niestrawność.

„Początkowo sądzono, że gluten jest winowajcą, a ludzie twierdzili, że zaczęli czuć się lepiej, gdy przestali jeść pszenicę.” – powiedział Peter Gibson z Uniwersytetu Monash – „Teraz sądzimy, że to założenie było błędne.”

Wrażliwość na gluten pozostaje wysoce kontrowersyjna. Niektóre badania wykazały, że osoby, które nie są chore na celiakię nie wykazują żadnych faktycznych objawów po spożyciu glutenu. Niemniej jednak trend utrzymał się, a od tego czasu powstało wiele bezglutenowych produktów spożywczych.

Najnowsze badania czerpią z wcześniejszych wyników, które jasno wskazują na cukry zwane fruktanami, a nie na gluten. Oba znajdują się w pszenicy, jęczmieniu, życie i innych zbożach. W najnowszym badaniu wzięło udział 59 osób, które nie mają celiakii. Osoby te stosowały dietę bezglutenową i zostały poproszone o zjedzenie specjalnych batonów zbożowych. Jeden rodzaj produktu zawierał gluten, drugi fruktany, a trzeci był pozbawiony obu związków. Uczestnicy zostali podzieleni na trzy grupy, z której każda spożywała jeden batonik dziennie przez tydzień, potem następowała tygodniowa przerwa, a następnie badani zjadali kolejny rodzaj produktu. Uczestnicy nie znali składu batonów.

Wyniki wskazują, że fruktany powodowały wzdęcia 15% częściej niż batony pozbawione tego związku. Objawy żołądkowo-jelitowe występowały w tym wypadku 13% częściej. Stwierdzono również, że baton zawierający gluten niczym nie różni się od batona pozbawionego glutenu oraz fruktanów.

Sugeruje to, że gluten nie jest przyczyną nieprzyjemnych objawów, a winowajcą mogą być fruktany. Może to być pewnego rodzaju furtka dla produktów, które zawierają gluten, jednak są pozbawione fruktanów, jak np. sos sojowy. Dieta pozbawiona fruktanów może być odpowiednia dla osób z insulinoopornością oraz zapobiegać cukrzycy typu II.