Międzynarodowa grupa naukowców zaproponowała nową hipotezę dotyczącą pojawienia się tlenu na Ziemi, alternatywę dla hipotezy Wielkiego Zdarzenia Tlenowego. Według ustaleń naukowców, opublikowanych w czasopiśmie Geosystems and Geoenvironment, wzrost stężenia tlenu był powolnym procesem zachodzącym między 2,8 a 1,8 miliarda lat temu.

Zgodnie z hipotezą Wielkiego Zdarzenia Tlenowego, ilość tlenu gwałtownie wzrosła około 2,4 miliarda lat temu, a następnie gwałtownie spadła w ciągu następnych 200 milionów lat. Jednak analizy składu chemicznego minerałów formujących się w skałach i na dnie morskim wykazały, że wzrost poziomu tlenu atmosferycznego trwał ponad miliard lat, przy czym szczyt około 21% tlenu wystąpił około 1,9 miliarda lat temu.

Powolny wzrost stężenia związany jest ze zderzeniem płyt kontynentalnych, co prowadziło do powstania superkontynentów i ewolucji cyjanobakterii w oceanach. Zmiana składu chemicznego minerałów w skorupie ziemskiej koreluje ze wzrostem poziomu tlenu ze względu na obecność nowych rodzajów utlenionych metali, które stały się dostępne tylko dzięki wzrostowi poziomu tlenu.

Wzrostowi zawartości tlenu towarzyszył również spadek dwutlenku węgla i metanu, prowadząc do bardziej przyjaznych dla życia warunków w oceanie i atmosferze. Wcześniej starożytne oceany były wzbogacane toksycznymi pierwiastkami, takimi jak arsen i rtęć. Podczas zderzenia kontynentów nastąpiła zabudowa górska, która przyczyniła się do wypłukiwania składników odżywczych do oceanów, stymulując rozmnażanie mikroorganizmów i zwiększając biogenną produkcję tlenu.