Ponad 13 miliardów lat temu w wyniku Wielkiego Wybuchu powstał wszechświat. Od wielu lat astronomowie starają się odtworzyć obraz młodego wszechświata, a ważnym elementem układanki jest odkrycie pierwszej cząsteczki, która kiedykolwiek powstała.

Po Wielkim Wybuchu we wszechświecie istniała tylko garść atomów, w tym wodór i hel. Naukowcy doszli do wniosku, że oba atomy połączyły się, tworząc pierwszą cząsteczkę wszechświata, wodorek helu znany także jako HeH+. Nikt jednak nie był w stanie znaleźć śladów wodorku helu w dowolnym miejscu na świecie – aż do tej pory.

„Brak dowodów na istnienie wodorku helu w przestrzeni międzygwiezdnej był dylematem dla astronomii od dziesięcioleci.” – powiedział Rolf Guesten, główny autor badania i pracownik Instytutu Astronomii Radiowej Maxa Plancka.

Niemal sto lat temu naukowcom udało się stworzyć cząsteczkę w laboratorium. Teraz, po wielu latach, wodorek helu został odnaleziony w naturalnym środowisku.

Pierwiastek został odnaleziony w sercu umierającej gwiazdy znajdującej się w sąsiedniej galaktyce, położonej około 3000 lat świetlnych od Ziemi. Mgławica planetarna NGC 7027 to gwiazda, która wchodzi w ostatni etap swojego istnienia. Po wykorzystaniu całego potencjału energetycznego zamieni się w białego karła.

Przez dziesięciolecia naukowcy uznali, że NGC 7027 zapewnia idealne środowisko do tworzenia wodorku helu z powodu jego ciepła i promieniowania ultrafioletowego, jednak nie dysponowano technologią, która pozwoliłaby na zweryfikowanie domysłów.

Aby zidentyfikować cząsteczkę z mgławicy planetarnej oddalonej o tysiące lat świetlnych, naukowcy wykorzystali ultraczułe przyrządy w Stratospheric Observatory for Infrared Astronomy NASA. Próbki są pobierane przez specjalne urządzenie, które znajduje się na wysokości ponad 13 tys. metrów i wykorzystuje fale radiowe do badania odległych obiektów.

Wraz z tworzeniem wodorku helu wszechświat zaczął osiadać i ochładzać się. Ostatecznie atomy wodoru połączyły się z wodorkiem helu, tworząc wodór cząsteczkowy, który jest budulcem pierwszych gwiazd we wszechświecie.