Toksyczny świecący organizm stanowi nowe poważne zagrożenie dla Morza Bałtyckiego

Nowy toksyczny organizm stanowi rosnące zagrożenie dla środowiska w Morzu Bałtyckim. Ustalenia takie wynikają z raportu opracowanego przez fiński Narodowy Instytut Badań (Luke). Algi Alexandrium ostenfeldii, zwane po fińsku nieco poetycko merituli (ogień morski), świecą na niebiesko, wywołując efekt mlecznego morza. Alexandrium stanowi zagrożenie dla życia zwierząt, jak również dla zdrowia ludzkiego.

„Na całym świecie te świecące wodorosty powodowały śmierć ptaków i ssaków morskich, a nawet ludzi” – tłumaczy badaczka Anniina Le Tortorec. „Obecnie lepiej znamy zagrożenia związane z tym zjawiskiem”.

Algi wydzielają saksytocynę, czyli neurotoksynę widniejącą na międzynarodowej liście substancji zakazanych jako broń chemiczna. Nawet w niewielkich ilościach substancja wywołuje drętwienie skóry, a w najgorszych przypadkach może spowodować paraliż lub śmierć. Pierwsze odnotowane przypadki Alexandrium dinoflagellate w Finlandii pochodzą z lat siedemdziesiątych. Okazuje się jednak, że populacje świecących wodorostów mają się doskonale w wielu miejscach Bałtyku.

„Alexandrium lubi ciepło" – tłumaczy Le Tortorec. „Klimat się ociepla, a nadmiar substancji odżywczych gromadzi się w morzu, co prowadzi do rozprzestrzeniania się glonów”.

Algi algalrium szybko w rywalizacji stają się zagrożeniem dla rodzimych zakwitów, które i tak co roku niszczą nadbałtyckie plaże. Niebiesko-zielone bakterie stanowią ogromne zagrożenie – ostrzega Fiński Instytut Środowiska. Naukowcy Luke'a spędzili około dziesięciu lat na mapowaniu obecności fosforyzującego chwastu na obszarach morskich Wysp Alandzkich, Tammisaari i Naantali.

 

Teza Le Tortoreca z Uniwersytetu w Helsinkach to krok w kierunku wczesnego wykrywania szkodliwych rozkwitów. Automatyczne systemy pomiarowe mogą odbierać światło emitowane przez wodorosty, które zmienia się w zależności od jego cyklu życia. Fosforescencja ma tendencję do występowania późnym latem i wczesną jesienią.

„Obecnie jesteśmy w stanie wykryć aktywność Alexandrium około dwa tygodnie przed szczytem sezonu wzrostu" - mówi Le Tortorec. „Im szybciej zagrożenia będą identyfikowane, tym lepiej będziemy minimalizować ryzyka”.

Fiński Instytut Ochrony Środowiska wzywa żeglarzy lub mieszkańców wybrzeży, aby informowali o wszystkich obserwacjach kumulacji rozkwitu alg w morzu. Raporty pomogą badaczom określić zakres rozprzestrzeniania się glonów w Bałtyku.