Obserwacje sejsmiczne wykazały, że na głębokości tysięcy kilometrów, na granicy jądra i płaszcza, znajdują się masywne i gęste „góry” o wysokości do kilkudziesięciu kilometrów. Geolodzy uważają je za pozostałości starożytnych płyt oceanicznych.

Jądro Ziemi leży na głębokości około 3000 kilometrów, setki razy niżej niż najgłębsze studnie, jakie możemy wywiercić. Dlatego być może jedynym sposobem na jego badanie pozostaje sejsmografia - rejestracja fal sejsmicznych, które powodują trzęsienia ziemi. Przechodząc przez grubość Ziemi, zmieniają właściwości w zależności od gęstości i innych właściwości skały.

Dzięki temu udało się stwierdzić, że jądro dzieli się na stałe wewnętrzne i płynne zewnętrzne, a w samym środku znajduje się kolejne miniaturowe jądro. Otacza ją cienka, mająca zaledwie dziesiątki kilometrów warstwa graniczna oddzielająca jądro od płaszcza. Mogą tam gromadzić się starożytne płyty oceaniczne skorupy ziemskiej, jak wykazały nowe badania przeprowadzone przez geologów z University of Alabama. Ich artykuł ukazał się w czasopiśmie Science Advances.

Zespół profesor Samanthy Hansen wykorzystał sieć 15 sejsmografów rozmieszczonych na Antarktydzie. Dane zbierano przez okres trzech lat, „badając” południową stronę granicy między jądrem a płaszczem. Główną uwagę naukowców przykuły regiony ultraniskiej lepkości (Ultra-Low Velocity Zone, ULVZ) - ekstremalnie gęste odcinki granicy, powodujące gwałtowne spowolnienie fal sejsmicznych.

ULVZ można sobie wyobrazić jako coś w rodzaju pasm górskich o wysokości od kilku do kilkudziesięciu kilometrów. Geolodzy sugerują, że mogą to być pozostałości starożytnych płyt oceanicznych litosfery, które przez wiele milionów lat zatopiły się niemal do samego jądra. Dosłownie widać góry w jądrze ziemi, które w niektórych miejscach mogą być pięciokrotnie wyższe od Mount Everest!

Przypomnijmy, że skorupa ziemska składa się z dwóch różnych rodzajów płyt: kontynentalnej i oceanicznej. Płyty oceaniczne stale „rosną” na grzbietach śródoceanicznych i toną w strefach subdukcji – na przykład przechodząc pod bardziej masywną skorupą na obrzeżach kontynentów. Zarejestrowane przez naukowców obszary ULVZ nie odpowiadają współczesnym strefom subdukcji. To pozwoliło nam przypuszczać, że weszli głęboko w trzewia bardzo odległej przeszłości.