W ciągu najbliższych dwóch tygodni Sahara, największa gorąca pustynia świata, ma doświadczyć niezwykłego zjawiska pogodowego. Według raportu opublikowanego przez Andreja Flisa z Severe Weather Europe, nad Saharą spodziewane są rzadkie i intensywne opady deszczu, które mogą utrzymać się nawet do następnego miesiąca. To wydarzenie meteorologiczne o ogromnej skali może całkowicie odmienić krajobraz pustynny i wpłynąć na lokalne ekosystemy w sposób, jakiego nie widziano od dziesięcioleci.

Prognozy wskazują, że duża część Sahary może otrzymać ponad 500% normalnych opadów w sierpniu i wrześniu. Co jeszcze bardziej zaskakujące, centralne regiony pustyni mogą doświadczyć nawet 1000% normalnych opadów dla sierpnia. To zjawisko jest tak rzadkie, że występuje mniej niż raz na dekadę, co wskazuje na niezwykły stan atmosfery.

Przyczyną tego niecodziennego wydarzenia jest nietypowe przesunięcie na północ Międzyzwrotnikowej Strefy Zbieżności (ITCZ). ITCZ to kluczowy wzorzec pogodowy, który ma ogromny wpływ na klimaty tropikalne. Jest to pas chmur, deszczu i burz, który zazwyczaj unosi się w pobliżu równika, gdzie zbiegają się wiatry pasatowe z obu półkul. Obecnie ITCZ przesunęła się niezwykle daleko na północ, przynosząc wilgoć i deszcz głębiej w głąb Sahary.

Europejskie Centrum Prognoz Średnioterminowych (ECMWF) pokazuje znaczące anomalie opadów nad Saharą, a modele Global Forecast System (GFS) wskazują, że niektóre regiony mogą otrzymać w ciągu najbliższych dwóch tygodni ilość deszczu odpowiadającą opadom z kilku lat. Dla zobrazowania skali tego zjawiska, modele GFS prognozują opady rzędu 254 mm (10 cali) w niektórych regionach Sahary. To ogromna ilość, biorąc pod uwagę, że większość Sahary otrzymuje zaledwie 25 mm (1 cal) deszczu rocznie.

Rozszerzona anomalia opadów ECMWF na początek września również pokazuje, że znaczna część pustyni Sahara będzie doświadczać znaczących anomalii opadów. Przewiduje się, że nawet we wrześniu znaczna część pustyni będzie nadal otrzymywać opady.

Choć pełne dane nie są jeszcze dostępne, prognozuje się, że rok 2024 będzie drugim najbardziej deszczowym rokiem dla Sahary od 1994 roku, kiedy to w regionie wystąpiło podobne zjawisko. To pokazuje, jak wyjątkowe i rzadkie jest to wydarzenie.

Wpływ tak intensywnych opadów na pustynny ekosystem może być ogromny. Sahara, znana ze swojego suchego i gorącego klimatu, może na krótki czas przemienić się w zieloną oazę. Woda może wypełnić suche koryta rzek, tworząc tymczasowe strumienie i jeziora. To z kolei może prowadzić do nagłego rozkwitu roślinności pustynnej, która jest przystosowana do szybkiego kiełkowania i wzrostu w rzadkich okresach dostępności wody.

Dla lokalnej fauny takie zdarzenie może być zarówno błogosławieństwem, jak i przekleństwem. Z jednej strony, nagły dostęp do wody może przynieść ulgę wielu gatunkom przystosowanym do życia w suchym klimacie. Z drugiej strony, intensywne opady mogą prowadzić do powodzi, które mogą być niebezpieczne dla zwierząt nieprzystosowanych do radzenia sobie z dużymi ilościami wody.

Należy również wziąć pod uwagę wpływ tego zjawiska na lokalne społeczności. Dla wielu mieszkańców regionu Sahary, którzy zmagają się z chronicznym niedoborem wody, takie opady mogą być postrzegane jako dar niebios. Jednakże, intensywne deszcze na terenach, które nie są przystosowane do odprowadzania dużych ilości wody, mogą również prowadzić do niebezpiecznych powodzi i osunięć ziemi.

Przesunięcie ITCZ może mieć również wpływ na sezon huraganów na Atlantyku. Northward shift może spowodować, że silne systemy burzowe będą przemieszczać się do Oceanu Atlantyckiego na wyższych szerokościach geograficznych nad chłodniejszymi wodami, co może prowadzić do mniejszej liczby systemów tropikalnych intensyfikujących się po opuszczeniu Afryki.

To niezwykłe zjawisko pogodowe nad Saharą podkreśla również znaczenie ciągłego monitorowania i badania globalnych wzorców pogodowych. W obliczu zmieniającego się klimatu, takie ekstremalne zjawiska mogą stać się bardziej powszechne lub intensywne. Zrozumienie mechanizmów stojących za tymi zjawiskami jest kluczowe dla lepszego prognozowania i przygotowania się na ich potencjalne skutki.

Nadchodzące tygodnie mogą przynieść niezwykłe zmiany w krajobrazie Sahary. To rzadkie zjawisko meteorologiczne nie tylko fascynuje naukowców, ale również przypomina nam o potężnych siłach natury i ich zdolności do przekształcania nawet najbardziej suchych i pozornie niezmiennych środowisk. Pozostaje nam obserwować, jak to niezwykłe wydarzenie będzie się rozwijać i jakie długoterminowe skutki może przynieść dla regionu Sahary i globalnych wzorców pogodowych.