Szczep Candida auris, supergrzyb zagraża pacjentom w szpitalach i domach opieki. Światu grozi nowe, niemal niezwyciężone zakażenie grzybiczne, mówi Melvin Sanikas, ekspert w dziedzinie zdrowia.

W ostatnich latach coraz głośniej słychać ostrzeżenia o tzw. superbugs - mikrobie chorobotwórczym, odpornym na wiele (lub nawet wszystkie) antybiotyki. Nie wszyscy zdają sobie jednak sprawę, że supergrzyb występuje obok nas – i zabija. Candida auris jest niepodatny na wiele leków i staje się poważnym zagrożeniem dla zdrowia ludzkiego w skali globalnej.

Mikroby C. Auris zostały zidentyfikowane po raz pierwszy w Japonii w 2009 roku w uchu pacjenta, który skarżył się na infekcję (Auris po łacinie - ucho). Od tamtej pory zdarzały się przypadki zakażeń ran, krwi, uszu i układu oddechowego w krajach na czterech kontynentach, w tym w Indiach, Kuwejcie, RPA, Korei Południowej i Ameryce Południowej. W Szpitalu Royal Brompton w Londynie w Wielkiej Brytanii od kwietnia 2015 roku do lipca 2016 roku odnotowano 50 przypadków zakażenia C. auris. W Stanach Zjednoczonych w centrach leczniczych i profilaktycznych od maja 2013 do sierpnia 2016 zidentyfikowano 13 osób zakażonych, z których czworo zmarło i, choć nie jest jasne, w jakim stopniu przyczyną śmierci było zakażenie C. auris, konieczne jest podjęcie pilnych działań w związku z rozprzestrzenianiem się zagrożenia.

Jest wiele dowodów na to, że C. auris dobrze rozwija się w szpitalach. Ma on silniejszy wpływ na ludzi, którzy cierpią z powodu ciężkich chorób i są skazani kontakt z personelem oraz sprzętem medycznym. Zakażenia ze skutkiem śmiertelnym dotykają najczęściej ludzi, wymagających intensywnej opieki. I nic dziwnego - u tych pacjentów układ odpornościowy jest już osłabiony, a aplikowane im antybiotyki eliminują także zazwyczaj pożyteczne bakterie.

C. Auris jest poważnym zagrożeniem, bo walka z nim jest mocno ograniczona. Jego szczepy wykazują różną odporność. Próbuje się je niszczyć echinokandynami, jak również przeciwgrzybicznymi azolami i polienami. Ale nawet wtedy, gdy leki stają się skuteczne, są one stosunkowo toksyczne. Azole i polieny są nefrotoksyczne i mogą uszkodzić nerki, a echinokandyny - hepatotoksyczne degradują wątrobę. Większość medykamentów powstrzymuje rozwój grzybów, ale ich nie zabija. Ponadto, wchodzą one w interakcję z lekami stosowanymi w przypadku chorób przewlekłych np. przy chemioterapii i z środkami immunosupresyjnymi.

Tworzenie nowych leków przeciwgrzybiczych nie jest priorytetem w przemyśle farmaceutycznym. Nowy lek powinien działać odpowiednio selektywnie, aby zwalczać tylko grzyby, a nie szkodzić innym ludzkim komórkom. Wielkość rynku leków przeciwgrzybiczych w skali globalnej obejmuje sześć miliardów ludzi. Segment ten rośnie z powodu starzenia się społeczeństwa oraz wzrostu ryzyka związanego z zakażeniami grzybiczymi. Konkurencja między producentami leków generycznych na rynku jest duża. I nawet jeżeli koncerny farmaceutyczne będą inwestować w medykamenty, które wywołają rewolucję, wkrótce pojawiają się tańsze wersje tego samego preparatu, co hamuje progres. Konieczna jest więc kontrola rozprzestrzeniania się grzybów, bo na razie nie ma, co liczyć na leczenie i postęp w badaniach.