Naukowcy z Wielkiej Brytanii, Szwajcarii, Chin i Szwecji dowiedzieli się, kiedy pojawiły się pierwsze rośliny kwitnące, rozwiązując w ten sposób słynną „zagadkę Darwina”.

Praca została opublikowana w czasopiśmie Nature Ecology & Evolution. Rośliny kwitnące (okrytozalążkowe) to dziś najliczniejsza i najbardziej zróżnicowana grupa roślin we współczesnych ekosystemach świata. Znacznie przewyższają liczbę paproci i nagonasiennych, a także obejmują prawie wszystkie rośliny uprawne, które wspierają ludzką egzystencję.

Jak wiemy, pochodzenie roślin kwiatowych zdziwiło Karola Darwina, ponieważ pojawiają się one raczej nagle w zapisie kopalnym. Stało się to w okresie kredowym. Co więcej, jak wskazują dane genomu, rośliny te powstały znacznie wcześniej. Zespół naukowców z Uniwersytetu we Fryburgu (Szwajcaria), Uniwersytetu w Gothenburgu (Szwecja), Chińskiej Akademii Nauk i Uniwersytetu w Bristolu (Wielka Brytania) postanowił ustalić przyczyny tej sprzeczności.

W tym celu opracowali metodę, która pozwala na oszacowanie wieku rodzin roślin okrytozalążkowych na podstawie danych kopalnych i różnorodności ich żyjących krewnych. Ponadto autorzy zastosowali złożone modelowanie, w tym dużą bazę danych znalezisk skamieniałości. Zapisy obejmowały ponad 15 000 roślin, w tym palmy, orchidee, słoneczniki i groch.

Wyniki pokazały, że kilka rodzin roślin kwitnących pojawiło się już w okresie jurajskim. Ale w kredzie mogły stać się najliczniejszą grupą. Naukowcy zasugerowali, że powstając w okresie jurajskim lub nawet wcześniej, okrytozalążkowe przez około 100 milionów lat kuliły się w cieniu paproci, które dominowały w starożytnych ekosystemach.

Podobnie jak ssaki, które powstały w czasach dinozaurów, zanim stały się dominującą grupą na planecie, przez długi czas dosłownie żyły w „cieniu” tych gigantów. Pomimo ich odkrycia autorzy nie twierdzą, że na pewno tak się stało i przyznają, że nie są pewni, czy debata na temat pochodzenia roślin kwitnących ustanie. Podkreślają też, że potrzeba więcej badań na ten temat.