Motyle są prawdziwymi mistrzami transformacji, przemieniając się z gąsienic w zdumiewająco piękne stworzenia. Ale czy kiedykolwiek zastanawialiśmy się, jak długa i skomplikowana była droga ewolucji, która doprowadziła do powstania tych fascynujących owadów? Niedawne badania przynoszą odpowiedzi na te pytania, dzięki odkryciu genomu motyli, które pozwala nam spojrzeć wstecz na ponad 100 milionów lat historii.

Międzynarodowy zespół genetyków przygotował pierwsze kompletne drzewo genomu ewolucji Lepidoptera (rzędu, do którego należą motyle i ćmy) i odkrył, że wspólny przodek współczesnych motyli żył na Ziemi około 101 milionów lat temu. Zasiedlał obszary, które dzisiaj stanowią część Ameryki Północnej.

To przełomowe odkrycie było możliwe dzięki analizie genetycznej ponad 2,24 tys. gatunków motyli, reprezentujących wszystkie znane rodziny, podrodziny i plemiona. Odkrycie to otwiera nowe horyzonty dla zrozumienia ewolucji i przemian, które zachodziły na naszej planecie w przeszłości.

Pojawienie się motyli nie jest przypadkiem i niewątpliwie związane z innym ważnym wydarzeniem w historii ewolucji - pojawieniem się pierwszych kwitnących roślin strączkowych. Właśnie z nektaru i liści tych roślin karmiły się pierwsze motyle i ich gąsienice.

Ok. 75 milionów lat temu, motyle rozprzestrzeniły się na obszary przyszłej Eurazji i Ameryki Południowej. Potem, zarówno rośliny strączkowe, jak i ich zapylacze szybko rozprzestrzeniły się po całej Ziemi, co doprowadziło do powstania wszystkich rodzajów motyli znanych nam dzisiaj, z wyjątkiem południowoamerykańskich owadów z rodziny Hedylidae.

Motyle należą do jednego z najliczniejszych rzędów na Ziemi, obejmującego według szacunków ponad 158 tysięcy gatunków. Mimo to, wciąż są jednymi z najbardziej tajemniczych owadów, a nasza wiedza o ich ewolucji jest daleka od pełnej.

Jak wiele gatunków motyli pozostaje nieodkrytych? Ile z nich już wymarło, a ile pojawi się w przyszłości? To są pytania, na które badacze nadal szukają odpowiedzi