Odkąd uczeni, tacy jak Simon Stevin czy Izaak Newton, zaczęli badać wpływ przyciągania grawitacyjnego Księżyca i Słońca na ziemskie pływy morskie, ludzie zastanawiali się jak wielką rolę ciała niebieskie mogą odgrywać na wydarzenia na naszej planecie. Prace naukowe, wskazujące na związek między cyklem księżycowym a trzęsieniami ziemi, pojawiały się tylko w XIX wieku. Teraz, po około 120 latach, zaprezentowano pierwsze takie badanie. Wyniki zostały opublikowane na łamach czasopisma Nature Geoscience.

Naukowcy z Uniwersytetu w Tokio, pod przewodnictwem Yoshiyuki Tanaka, brali pod uwagę zarówno mniejsze, jak i te większe trzęsienia ziemi, które wystąpiły w ostatnich latach. Sprawdzono również położenie Ziemi względem Księżyca i Słońca w momencie wstrząsu. Co prawda zespół badawczy nie zdołał powiązać łagodniejszych wstrząsów z pełnią Księżyca oraz nowiem, ale niektóre potężniejsze trzęsienia, np. w Sumatrze (2004 rok) oraz w Chile (2010 rok) miały miejsce gdy nasza gwiazda, Ziemia oraz Księżyc znajdowały się mniej więcej w jednej linii.

Potężne wstrząsy występowały w strefach subdukcji, gdzie jedna płyta tektoniczna wpychana jest pod drugą. Naukowcy nie potrafią w pełni zrozumieć jak dochodzi do takich kataklizmów. Podejrzewa się, że mogą one mieć charakter kaskadowy, gdy mniejsze pęknięcia prowadzą do jeszcze większych. Autorzy najnowszego badania sugerują, że ryzyko powstania niewielkich pęknięć, które mogą doprowadzić do silnych wstrząsów, wzrasta podczas pływu syzygijnego, gdy pływy morskie są maksymalne a woda wywiera wtedy największy nacisk.

Jednak naukowcy, tacy jak Mark Quigley z Uniwersytetu w Melbourne, podchodzą do najnowszego odkrycia sceptycznie. Jego zdaniem, położenie Księżyca względem Słońca i Ziemi nie ma zbyt wiele wspólnego z aktywnością sejsmiczną, przy czym wskazał na potężne trzęsienie w Japonii z 2011 roku. Wydarzenie miało miejsce 11 marca, gdy Księżyc nie był ani w nowiu, ani w pełni. Warto jednak dodać, że katastrofa wystąpiła podczas tzw. superksiężyca. Przyszłe badania naukowe, łączące fazy Księżyca z trzęsieniami ziemi, powinny również uwzględnić odległość naszego naturalnego satelity od Ziemi.