Fenomen dziwnych kraterów pojawiających się na półwyspie Jamalskim rozpoczął się w 2014 roku. Już wówczas pojawiło się zresztą wiele teorii dotyczących tego zjawiska. Niemal od samego początku sugerowano, że kratery powsały w wyniku potężnych emisji metanu z topniejącej wiecznej zmarzliny. Opierano się głównie o fakt, że powietrze na wewnątrz tych otworów ma niezwykle wysokie stężenie tego gazu wynoszące około 9,6%.

Ostatni z tych kraterów został odkryty w sierpniu tego roku przez członków ekipy telewizyjnej, kiedy przelecieli nad tym miejscem wraz z naukowcami z Rosyjskiej Akademii Nauk i miejscowymi urzędnikami. Wówczas, łączna liczba kraterów odkrytych w tym obszarze, wzrosła do 17. Niektórzy naukowcy porównują te kratery do kriowulkanów - wulkanów, które zamiast lawy wyrzucają lód.

Tworzenie się krateru wyrzutowego w wiecznej zmarzlinie, jest mało zbadanym i praktycznie nieopisanym wcześniej procesem, który polega na wybuchowym uwolnieniu mieszaniny złożonej ze skał, lodu, wody i gazów. Niezależnie od źródła tych zjawisk, consensus naukowy zakłada, że gazy gromadzą się pod niezamarzniętymi warstwami ziemi, zaczynają unosić gęstą skorupę lodu na 5-6 metrów, a następnie pękają tworząc olbrzymie kratery. Lokalni pasterze reniferów twierdzą, że widzieli płomienie i dym po jednym z takich wybuchów w czerwcu 2017 roku.

Te same ślady i zgrubienia związane z uwolnieniem kieszeni gazowych znaleziono na dnie Morza Kara, w pobliżu Półwyspu Jamalskiego, a inne - w rejonie Morza Barentsa. Jak dotąd jednak, niczego takiego nie znaleziono na lądzie w innych częściach Arktyki. Jeśli okaże się, że metan nagromadzony głęboko pod warstwą wiecznej zmarzliny zaczyna przenikać przez zwykle nieprzenikalne warstwy wiecznej zmarzliny, może to być sygnał, że zamarznięta skorupa lodowa tundry, staje się coraz bardziej przepuszczalna.

Metan to oficjalnie tylko 9% całości gazów cieplarnianych w atmosferze, ale może utrzymywać do 21 razy więcej ciepła niż CO2.Wypuszczenie dużych jego ilości do atmosfery, oznacza dalekoidące konsekwencje dla klimatu na całej Ziemi. Co gorsza, nie ma tak naprawdę powodu by zapobiec temu zjawisku. Przynajmniej, jak na obecną chwilę.