Morze Czarne, znane ze swojej wyjątkowej struktury, w ostatnich latach doświadcza znaczących zmian. Naukowcy z Rosyjskiej Akademii Nauk odkryli, że gwałtowny wzrost zasolenia w tym akwenie jest spowodowany zwiększoną aktywnością sztormów i prędkością prądów morskich.

Morze Czarne od dawna wyróżniało się na tle innych mórz swoją charakterystyczną strukturą. Ze względu na duży dopływ słodkiej wody z rzek i ograniczoną wymianę z Morzem Śródziemnym, posiadało wyraźną warstwę słodkiej wody na powierzchni oraz bardzo słoną wodę na głębokości. Ta struktura, zwana halokliną, przez długi czas pozostawała stabilna. Niestety, w ostatnich latach sytuacja uległa znaczącym zmianom.

W ostatnich latach zaobserwowano gwałtowny wzrost zasolenia w Morzu Czarnym, szczególnie na głębokościach 50-150 m. Zmiany te znacząco wpływają na ekosystem morza i jego reżim hydrologiczny. Wzrost zasolenia prowadzi do zmniejszenia rozwarstwienia gęstości wód, w wyniku czego masy wodne łatwiej ulegają wymieszaniu pod wpływem sztormów lub zimowych wychłodzeń. Więcej składników odżywczych przedostaje się do warstw powierzchniowych z głębin morskich, co przyczynia się do kwitnienia fitoplanktonu.

Naukowcy, analizując dane z czterdziestu lat obserwacji oraz dane uzyskane za pomocą sondującej windy hydrologicznej Aqualog, doszli do wniosku, że znaczny wzrost zasolenia rozpoczął się po 2007 roku w górnej części halokliny Morza Czarnego (głębokość 50–100 m), a do 2020 roku objął głębokość 250 m. Świadczy to o szybkim tempie zachodzących zmian.

Kluczową przyczyną tych zmian jest wzrost aktywności sztormów i prędkości prądu na Morzu Czarnym. Silne wiatry powodują przenikanie ciepłych wód powierzchniowych do głębszych warstw i porywanie słonej wody z głębin do górnych warstw. Wcześniej efekt ten był kompensowany zimą, kiedy z góry pojawiały się zimne, gęste wody, niosące świeżą wodę na głębokość. Niestety, ze względu na długotrwałe ocieplenie Morza Czarnego, proces odsalania głębokich warstw obserwuje się obecnie tylko w rzadkich zimnych latach.

Ponadto, zwiększona prędkość wiatru, wirowość i prądy geostroficzne przyczyniają się do zatarcia halokliny i zwiększenia zasolenia górnych warstw Morza Czarnego.

W przyszłości naukowcy planują szczegółowo zbadać fizyczne mechanizmy mieszania się w strefach intensywnych prądów i silnych sztormów, a także ich wpływ na mieszanie się wód powierzchniowych i głębokich Morza Czarnego. Pomoże to w stworzeniu dokładniejszych modeli przewidywania zmian w ekosystemie morskim.