Klimatolodzy twierdzą, że liczba fal upałów występujących jednocześnie na średnich i wysokich szerokościach geograficznych półkuli północnej w ciągu ostatniej dekady była siedmiokrotnie większa niż w latach 80-tych.

Fale upałów mogą powodować katastrofy, od nieurodzaju po pożary lasów. Jednoczesne takie zjawiska mogą zwielokrotnić te zagrożenia, twierdzą autorzy nowego opracowania naukowego na ten temat. 

Upały ograniczają zdolność państw do wzajemnej pomocy w sytuacjach kryzysowych, co widać podczas licznych pożarów w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Australii związanych z falami upałów w 2019 i 2020 roku. Wcześniejsze badania wykazały również, że jednoczesne fale upałów spowodowały około 4% spadku światowej produkcji roślinnej.

W nowej pracy naukowcy zdefiniowali duże fale upałów jako zjawiska o wysokiej temperaturze trwające co najmniej trzy dni i obejmujące co najmniej 1,6 miliona kilometrów kwadratowych powierzchni, w przybliżeniu odpowiadającej wielkości Mongolii lub Iranu.

Naukowcy przeanalizowali dane z ankiety ERA5 przeprowadzonej przez Europejskie Centrum Prognoz Pogody Średniego Zasięgu, która łączy szeroki wachlarz obserwacji z naziemnych stacji pogodowych, boi wodnych i samolotów, a także dane satelitarne z modelami prognozowania pogody. ERA5 dostarcza globalne pełne szacunki godzinowych danych dla różnych zmiennych klimatycznych od 1979 r., kiedy dane satelitarne stały się dostępne, więc badanie skupiło się na tym okresie.

Korzystając z tych danych obserwacyjnych, naukowcy odkryli, że głównym czynnikiem napędzającym fale upałów był ogólny wzrost średniej temperatury na świecie spowodowany zmianą klimatu. W ciągu ostatniego stulecia Ziemia ociepliła się o 1 stopień Celsjusza, przy czym zdecydowana większość takich wzrostów – dwie trzecie – ma miejsce od 1975 roku. Jednoczesne upały również stawały się coraz bardziej gorące i na dużą skalę. Ich intensywność wzrosła o 17%, a ich zasięg geograficzny wzrósł o 46% od lat 80. do 2010 r.