Mleko jest ciekawym artykułem spożywczym. Zawarty w nim cukier, w postaci laktozy, wymaga chemicznej lub enzymatycznej laktazy, aby umożliwić jego przejście przez ściany jelita do krwiobiegu.

Dzieci produkują dużo enzymu laktazy, który pozwala im przyswajać mleko swojej matki. W populacjach, gdzie spożycie mleka jest niskie, na przykład w Chinach i Japonii, większość organizmów nie produkuje laktazy tuż po odstawieniu od mleka matki. Zakończenie produkcji laktazy nazywa się wtedy nietolerancją laktozy.

Mleko jest źródłem białka, wapnia, fosforu, witaminy B, a także jodu. Oznacza to, że osoby z tolerancją laktozy są na ogół zdrowsze. Objawy nietolerancji laktozy obejmują gazy, wzdęcia oraz biegunkę, więc jeśli nie występuje którykolwiek z nich, prawdopodobieństwo nietolerancji jest niskie.

Istnieją dowody na to, że mleko jest częścią diety ludzi z północnej Europy od ponad 8 tysięcy lat, dzięki czemu większość ludzi z tamtego regionu dobrze toleruje mleko i jego produkty pochodne. Często lepiej tolerowane od mleka są sery oraz jogurty, dzięki bakteriom w nich zawartych, które zużywają większość węglowodanów, czyli laktozy.

Dawniej panowało przekonanie o tym, że bogate w wapń mleko jest kluczowe dla utrzymania stężenia wapnia w kościach. Jednak kilka ostatnich, dużych badań poddały tę opinię pod wątpliwość, stwierdzając że nie ma znaczenia ile wapnia jest w diecie, ponieważ ryzyko pękania kości pozostaje takie samo.

Dietetycy uważają jednak, że mleko oraz jego produkty pochodne dostarczają wiele niezbędnych składników odżywczych, które o wiele trudniej jest zastąpić innymi pokarmami. W przypadku tolerowania laktozy nie warto z nich rezygnować.