Australia znów zaskakuje świat ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi. Tym razem kontynent doświadczył bezprecedensowej fali upałów w samym środku zimy, bijąc wszelkie dotychczasowe rekordy temperatur. Szczególnie dotknięta została Australia Południowa, gdzie przez dwa kolejne dni obserwowano nadzwyczajne wartości na termometrach.

Kulminacyjnym momentem tej niezwykłej fali upałów było osiągnięcie temperatury 39,4°C w miejscowości Oodnadatta w sobotę, 24 sierpnia 2024 roku. To absolutnie rekordowa wartość dla zimy w Australii, przewyższająca o prawie stopień Celsjusza poprzedni rekord ustanowiony zaledwie dzień wcześniej. W piątek, 23 sierpnia, ta sama miejscowość odnotowała temperaturę 38,5°C , co już wtedy było niespotykanym wynikiem.

Warto podkreślić, że tak gwałtowny wzrost temperatury w tak krótkim czasie jest zjawiskiem niezwykle rzadkim. Zazwyczaj rekordy temperatur są przekraczane o dziesiąte części stopnia, a tu mamy do czynienia z przeskokiem o 2°C w ciągu dwóch dni. To wydarzenie bez precedensu w historii obserwacji meteorologicznych w Australii.

Ekstremalne temperatury nie ograniczyły się tylko do Oodnadatty. Inne miejscowości w Australii Południowej również doświadczyły rekordowych upałów. Marree zanotowało 37,3°C, przewyższając swój poprzedni zimowy rekord o ponad 2°C. Roxby Downs ustanowiło nowy rekord na poziomie 36,1°C , co stanowi wzrost o 1,5°C w stosunku do poprzedniego maksimum.

Meteorolodzy przypisują te rekordowe temperatury wyjątkowo gorącej masie powietrza, która przemieściła się nad centralną Australię i północną część Australii Południowej. Fala upałów jest napędzana przez specyficzny układ ciśnień atmosferycznych - strumień wiatrów północno-zachodnich płynie między układem niskiego ciśnienia nad Wielką Zatoką Australijską a wyżem zlokalizowanym nad Queensland.

Wpływ tej fali upałów był odczuwalny nie tylko w Australii Południowej. W sobotę minimalne temperatury na rozległych obszarach Terytorium Północnego, północnej Australii Zachodniej, Nowej Południowej Walii i Queensland były o 10-15°C powyżej średniej dla tej pory roku. Alice Springs w Terytorium Północnym zanotowało minimalną temperaturę 20,9°C, co jest wartością o 15°C wyższą od sierpniowej średniej. Birdsville w Queensland doświadczyło minimum na poziomie 23,2°C, przekraczając średnią miesięczną o 14,4°C.

Choć oczekiwano, że ekstremalne upały zaczną ustępować od niedzieli, 25 sierpnia, prognozy wskazują, że temperatury w wielu regionach nadal będą znacznie powyżej średniej. W Oodnadatta przewidywana maksymalna temperatura na niedzielę wynosiła 32°C, co jest wciąż o 10°C wyższe od długoterminowej średniej sierpniowej.

Warto zauważyć, że Oodnadatta nie jest obca ekstremalnym temperaturom. Miejscowość ta dzieli rekord najwyższej temperatury kiedykolwiek zanotowanej w Australii, wynoszący 50,7°C, wraz z Onslow w Australii Zachodniej. Jednak tak wysokie temperatury w środku zimy są zjawiskiem bez precedensu.

Prognozy wskazują, że gorąca masa powietrza odpowiedzialna za te rekordowe temperatury utrzyma się jeszcze przez jakiś czas. Oczekuje się temperatur powyżej 35°C dla Terytorium Północnego, północnej Australii Południowej, zachodniej Nowej Południowej Walii i dużej części śródlądowej Queensland. Choć front chłodny ma przynieść ulgę większości Australii Południowej od niedzieli, upały prawdopodobnie będą nadal oddziaływać na północną i wschodnią Australię w nadchodzącym tygodniu.

Ekstremalne upały w środku zimy są kolejnym sygnałem ostrzegawczym, że globalny klimat ulega zmianom. Eksperci podkreślają, że takie anomalie pogodowe mogą stać się częstsze w przyszłości, co niesie ze sobą poważne konsekwencje dla ekosystemów, rolnictwa i zdrowia publicznego.