Do wielkiego kataklizmu doszło mniej więcej 75 tysięcy lat temu. Wybuch superwulkanu Toba na Sumatrze niemal doprowadził ludzkość do wyginięcia. Klimat zmienił się tak bardzo, że na Ziemi przetrwało tylko od 5 do 6 tysięcy ludzi. Do dzisiaj wszyscy ludzie noszą w sonie geny z tej wąskiej puli.

Naukowcy mają mocne dowody, że tak właśnie było, ponieważ wykonano genetyczne badania przesiewowe i wskazują one zdecydowanie na ograniczenie puli genetycznej w okresie tej katastrofy. Jeszcze sto tysięcy lat temu szacowana populacja ludzkości wynosiła milion osób. Potem doszło do kataklizmu, który sprowadził na gatunek Homo sapiens ryzyko wyginięcia.

^{Źródlo: wikipedia}

Pozostałością ogromnej erupcji sprzed około 70 tysięcy lat jest dzisiejsze jezioro Toba znajdujące się w Indonezji. Skutki tego zdarzenia były katastrofalne dla Ziemi. Erupcja Toba spowodowała dekadę "nuklearnej zimy", ale również zapoczątkowała trwający ponad 1000 lat okres znacznego ochłodzenia klimatu.

^{Źródlo: Internet}

Erupcji superwulkanu Toba nie da się porównać do niczego co doświadczyła Ziemia od czasu gdy pojawił się na niej rodzaj ludzki. Nawet potężna erupcja wulkanu Krakatoa z 1883 roku, największy nowożytny wybuch wulkanu, w porównaniu do supererupcji Toba, był tylko nieznacznym incydentem.

^{Źródlo: Google Maps}

Wybuch kaldery Tona z pewnością skutkował powstaniem wielkiego tsunami. Doszło też do gigantycznej emisji popiołu szacowanej na 2800 kilometrów sześciennych. Cały ten materiał wulkaniczny został wyrzucony do atmosfery i uległ rozprowadzeniu po całym świecie. Rozpostarta warstwa w wielu miejscach odcięła światło słoneczne. Na sutek tego rośliny miały go za mało aby prawidłowo wzrastać. Globalna temperatura spadła w tym okresie o 5 stopni i latami była tylko tylko zima, w różnym nasileniu.

^{Źródlo: wikipedia}

Według dzisiejszych ustaleń ludzie i Neandertalczycy przetrwali ten trudny okres w małych grupach w Afryce. Skale populacji, która przetrwała kataklizm oszacowano na podstawie badań genetycznych ludzi żyjących współcześnie. Na podstawie nich ustalono "wąskie gardło" w genomie. Tym samym potwierdzono, że mamy zaledwie kilka tysięcy wspólnych przodków, a więc doszło do znaczącego ograniczenia różnorodności ludzkiego genomu.

Obecnie w obrębie jeziora Toba panuje spokój. Jednak aktywność sejsmiczna Indonezji wciąż pozostaje na wysokim poziomie, a w przypadku każdego wulkanu istnieje element nieprzewidywalności. Oczywiście nie sposób powiedzieć kiedy znowu wybuchnie superwulkan Toba, ale z pewnością któregoś dna do tego dojdzie.