W ostatnich dniach uwaga naukowców i opinii publicznej skupiła się na niezwykłym zjawisku atmosferycznym, które swoim zasięgiem objęło znaczną część Europy. Mowa o chmurze dwutlenku siarki (SO2), która powstała w wyniku erupcji wulkanicznej na Półwyspie Reykjanes w Islandii i przebyła tysiące kilometrów, docierając do północno-zachodniej Europy.

Erupcja, która rozpoczęła się 22 sierpnia 2024 roku, jest już szóstą w tym roku na Półwyspie Reykjanes. To wydarzenie geologiczne o niespotykanej dotąd skali w tym regionie, co podkreślają eksperci z Islandzkiego Biura Meteorologicznego (IMO). Według ich oceny, jest to największa erupcja w tym obszarze od początku okresu niepokojów sejsmicznych, który rozpoczął się jesienią 2023 roku.

Copernicus Atmosphere Monitoring Service (CAMS), europejska agencja zajmująca się monitorowaniem atmosfery, dostarczyła szczegółowych informacji na temat rozprzestrzeniania się chmury SO2. Obserwacje satelitarne wykazały, że najwyższe stężenie gazu znajduje się na wysokości między 5 a 8 kilometrów nad powierzchnią Ziemi. Jednak co najbardziej niepokojące, zwiększone stężenia SO2 (do 20 μg/m³) zaobserwowano również na poziomie gruntu.

Mark Parrington, starszy naukowiec CAMS, podkreślił znaczenie ciągłego monitorowania takich zjawisk. Choć emisje z tego konkretnego epizodu nie były na tyle poważne, aby znacząco wpłynąć na globalne procesy atmosferyczne czy zdrowie ludzi, dokumentowanie i monitorowanie każdego takiego zdarzenia jest kluczowe dla zrozumienia długoterminowych skutków aktywności wulkanicznej.

Warto zauważyć, że mimo alarmujących doniesień, stężenia SO2 zarówno prognozowane, jak i zmierzone, pozostają poniżej progu ekspozycji wynoszącego 350 μg/m³, ustalonego przez normy jakości powietrza UE. Oznacza to, że obecnie nie przewiduje się znaczącego wpływu na jakość powietrza ani zdrowie mieszkańców Europy.

Erupcja na Półwyspie Reykjanes trwa nadal, skupiając się głównie w północnej części szczeliny, która otworzyła się wieczorem 22 sierpnia. Lawa płynie przede wszystkim na północny zachód dwoma głównymi strumieniami, a jej postęp znacznie zwolnił. Te informacje sugerują, że aktywność wulkaniczna może utrzymywać się jeszcze przez pewien czas, co oznacza, że emisje SO2 mogą trwać dłużej.

Choć obecna sytuacja nie stanowi bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia mieszkańców Europy, przypomina nam o konieczności ciągłej czujności i gotowości na nieprzewidziane zjawiska naturalne. Erupcje wulkaniczne, takie jak ta na Islandii, podkreślają również potrzebę dalszych badań nad procesami geologicznymi i ich wpływem na globalne systemy atmosferyczne.

W kontekście zmian klimatycznych i rosnącego zainteresowania zrównoważonym rozwojem, zrozumienie wpływu naturalnych emisji gazów, takich jak SO2, na atmosferę staje się coraz ważniejsze. Może to pomóc w lepszym modelowaniu przyszłych scenariuszy klimatycznych i opracowywaniu skuteczniejszych strategii adaptacyjnych.

Choć obecna sytuacja związana z chmurą SO2 z Islandii nie stanowi bezpośredniego zagrożenia, jest ona ważnym przypomnieniem o sile natury i konieczności ciągłego monitorowania i badania zjawisk geologicznych i atmosferycznych. Wydarzenia te podkreślają również znaczenie międzynarodowej współpracy w dziedzinie nauk o Ziemi i ochrony środowiska.