Jednym z głównych wyzwań zagrażających ludzkości jest kryzys żywnościowy. W związku z tym trwa aktywne poszukiwanie nowych produktów spożywczych. Bezkręgowce należą do najbardziej obiecujących źródeł białka. Naukowcy z Instytutu Biologicznego Tomskiego Uniwersytetu Państwowego badają wartość odżywczą kilku gatunków mięczaków i owadów. Analiza wykazała, że skład odżywczy czerwonych i szarych ślimaków pod wieloma względami przewyższa mięso zwierząt gospodarskich.

Badania prowadzone są w ramach projektu strategicznego JST „Biologia inżynieryjna” przy wsparciu programu „Priorytet 2030”. „Wykorzystywanie bezkręgowców do jedzenia staje się trendem nie tylko w krajach azjatyckich, ale także w Europie. Na przykład największy ośrodek przemysłowy, w którym hoduje się owady na żywność, znajduje się w Holandii. W Rosji ten kierunek dopiero zaczyna się rozwijać, ale nikt nie ma wątpliwości co do jego perspektyw. Białko zwierzęce jest niezbędne dla ludzkiego życia. Z tego punktu widzenia bezkręgowce są najlepszą opcją.”

Biolodzy z TSU prowadzą badania nad wartością odżywczą kilku gatunków ślimaków. Pierwsze uzyskane wyniki wykazały, że bezkręgowce pod wieloma względami przewyższają zwierzęta hodowlane.

„Wyhodowaliśmy szare i czerwone ślimaki ze stadium jaja do postaci dorosłych zdolnych do rodzenia potomstwa i przeanalizowaliśmy ich skład odżywczy” — wyjaśnia Anastasia Simakowa, kierownik Wydziału Zoologii Bezkręgowców w BI TSU.

Wyniki były w dużej mierze nieoczekiwane. Okazało się więc, że biomasa ślimaków zawiera chitynę, której nie ma w mięsie zwierząt hodowlanych. Pierwiastek ten poprawia motorykę jelit i funkcjonowanie całego przewodu pokarmowego. Oprócz tego biomasa ślimaków zawiera węglowodany, rozpuszczalne w tłuszczach witaminy A i E, których nie ma w zwyczajowo spożywanych przez ludność produktach mięsnych. Jeśli mówimy o chrząszczach, to mają one najwyższą zawartość białka - 25,9 g / 100 g, natomiast w wołowinie - 18,6 g / 100 g. Pod względem mikroelementów, witamin i kaloryczności ten rodzaj bezkręgowców ma mniej więcej takie same wskaźniki jak ślimaki.

Jednocześnie ilość białka w biomasie ślimaków jest porównywalna z jego poziomem w mięsie zwierząt domowych, a ilość tłuszczu jest niezmiernie mniejsza. Odpowiednio kaloryczność bezkręgowców jest kilkukrotnie niższa. Bardzo bogaty okazał się również skład mikroelementowy badanych obiektów. Na przykład analiza wykazała wysoką zawartość żelaza, magnezu, fosforu i cynku – najważniejszych pierwiastków śladowych dla utrzymania prawidłowego funkcjonowania organizmu.

„Jeśli mówimy o uprawie przemysłowej, to bezkręgowce są bardzo opłacalną ekonomicznie historią” - zauważa Sergej Czernyszew. „Po pierwsze nie potrzebują ciepła, te gatunki mogą bez problemu egzystować w temperaturze +10°C. Nie boją się odpowiednio wysokiej wilgotności, do hodowli takich zwierząt można wykorzystać piwnice. Żywność to wszelkie trociny z niewielką ilością niedrogich enzymów, odpady owocowe, warzywne. Nie ma potrzeby inwestowania w pastwiska i drogie pasze.”

Kolejną cechą wyróżniającą taki produkt jest jego przyjazność dla środowiska. W produkcji mięsa zwierząt gospodarskich szeroko stosowane są antybiotyki, pasze z pestycydami. Bezkręgowce nie wymagają takich środków zapobiegawczych, jak stosowanie leków przeciwbakteryjnych. Podłoże podawane bezkręgowcom pozbawione jest pierwiastków toksycznych. Według biologów mięso bezkręgowców to czyste białko zwierzęce zawierające niezbędne aminokwasy, które nie są syntetyzowane w organizmie człowieka. Bezkręgowce mogą być wykorzystywane jako pokarm w różnych postaciach, na przykład w postaci suplementu w proszku.

Dodajemy, że naukowcy planują również zbadać śluz bezkręgowców. W wielu krajach jest aktywnie wykorzystywany w przemyśle kosmetycznym. Coraz większą popularność zyskują np. koreańskie kosmetyki na bazie mucyny ślimaka. Badania prowadzone przez biologów z TSU dostarczą rosyjskiej branży kosmetologicznej danych niezbędnych do stworzenia nowych skutecznych produktów.