Czy wyobrażacie sobie nie widzieć słońca przez 547 dni? Przed takim problemem stanęli ludzie żyjący na początku 536 roku. Niepokojące zjawisko trwało aż do 537 roku i było niewytłumaczalne dla żyjących wówczas ludzi. W większości krajów Europy Wschodniej i Azji wiosna zamieniła się w lato, a jesień w zimę bez ani jednego słonecznego dnia. Miliony ludzi w najludniejszych krajach świata, mrużyło oczy w przyćmionym świetle, wdychając duszące, gęste powietrze i tracąc prawie wszystkie plony.

Brzmi to jak scenariusz filmu o życiu po apokalipsie. Była to jednak smutna rzeczywistość milionów ludzi. Około 1500 lat później, historyk z Uniwersytetu Harvarda Michael McCormick, analizując źródła historyczne, doszedł do ponurego wniosku. 536 rok, był początkiem straszliwej dekady, która zdziesiątkowała ludzką populację i doprowadziła do upadku największych państw tego okresu. Wszystko to było spowodowane szybką i dramatyczną zmianą klimatu. 

Wiosną 536 roku wybuch wulkanu wywołał małą epokę lodowcową. Jego konsekwencje, a także późniejsze erupcje w latach 540 i 547, były druzgocące. Analiza klimatyczna z University of Cambridge w Wielkiej Brytanii, przeprowadzona na słojach drzew pokazuje, że średnia temperatura latem spadła o 1,5-2,5 stopnia Celsjusza w całej Eurazji. Według wielu historycznych świadków, niebo pozostawało zaciemnione przez 18 miesięcy.

Zablokowane światło słoneczne poważnie wpłynęło na warunki pogodowe, powodując letnie opady śniegu w Chinach i najniższe temperatury od ponad 2300 lat, zgodnie z zarejestrowanymi danymi historycznymi i analizą rekonstrukcji klimatu. Na Bliskim Wschodzie, w Chinach i Europie, gęsta mgła była nieuniknionym codziennym koszmarem, a powszechne problemy rolnicze w Irlandii doprowadziły do ​​nieurodzaju zbóż w latach 536-539.

Większość naukowego zrozumienia skutków islandzkiego wulkanu pochodzi z projektu Historic Ice Core Project. Partnerstwa między University of Maine i Harvard University kierowanego przez McCormicka z profesorem Paulem Majewskim z Instytutu Zmian Klimatu. Wykorzystując próbki rdzeni lodowych z Islandii, zespół opracował archeologiczną oś czasu, aby określić, kiedy i gdzie nastąpiła pierwotna erupcja wulkanu na Islandii. Mniej więcej w tym samym okresie, doszło do druzgocącej w skutkach pandemii Justyniana, zwanej również plagą Justyniana. Choroba rozprzestrzeniła się w całym rzymskim Egipcie, a następnie rozeszła się na resztę świata w ciągu 200 lat. 

Badania DNA potwierdziły, że choroba została wywołana przez dżumę dymieniczą, chorobę u szczurów i innych gryzoni, która rozprzestrzenia się na ludzi. Według McCormicka, zmieniające klimat erupcje wulkanów i ponury rok 536 sprzyjały rozwojowi zarazy. Niedobory żywności spowodowane nagłymi uderzeniami zimna w wielu częściach Eurazji osłabiły populację i uczyniły ją bardziej podatną na patogen. Głód prawie na pewno doprowadził do masowej migracji ludzi, powiedział, którzy prawdopodobnie przynieśli ze sobą chorobę.

W próbce lodu z wiosny 536 roku, doktorantka Laura Hartman i wulkanolog Andrei Kurbatov znaleźli mikroskopijne cząstki szkła wulkanicznego, które bardzo pasowały do ​​cząstek znalezionych w jeziorach w Europie oraz w próbce rdzenia lodowego pobranego z Grenlandii. Kurbatov doszedł do wniosku, że katastrofalna kombinacja wiatrów i pogody w 536 roku, wysłała pióropusz przez całą Europę i Azję. Zgodnie z artykułem opublikowanym w 2015 roku w Smithsonian Magazine doszło wtedy do większej liczby erupcji. Kolejna znacząca eksplozja była jedną z najpotężniejszych w ciągu ostatnich 10 000 lat, porównywalną tylko z erupcją wulkanu Tambora w 1815 roku.  Warto przypomnieć, że ten żywioł doprowadził do równie ponurego roku, a większość 1816 była spowita ciemnością. Konsekwencją tego zjawiska, były bezprecedensowo niskie temperatury oraz śmierć głodowa z powodu nieurodzaju. Okres ten, stał się znany jako „Rok bez lata”.

Zespół naukowców opublikował wyniki badań w czasopiśmie Quaternary Science Reviews, lokalizując miejsce erupcji z VI wieku w centralnym Salwadorze. Winą obarczyli oni uśpiony wulkan Ilopango oraz Krakatau. Uważa się, że ta para kataklizmów wywołała kolejne dziesięciolecia chorób, głodu i tragedii. Nawet jeśli trudno w to uwierzyć, biorąc pod uwagę, ostatnie 100 lat i kilka wojen światowych, ten przerażający okres w historii jest znacznie gorszy. W odróżnieniu od nas, żyjący wówczas ludzie byli bezsilni wobec sił natury i nieświadomi przyczyny zjawisk, które rujnowały ich życia.