4 sierpnia 2020 roku, światem wstrząsnęła informacja o tragicznej eksplozji, jaka wydarzyła się w porcie w Bejrucie, stolicy Libanu. Ładunek składający się z 2750 ton azotanów amonu eksplodował, wywołując jedną z największych sztucznych eksplozji niejądrowych w historii. Międzynarodowy zespół naukowców opublikował właśnie wyniki badań szczegółowo opisujące wpływ, jaki podmuch wywarł na ziemską jonosferę.

Jonosfera, to zjonizowany region górnej atmosfery Ziemi, rozciągający się na ponad 900 kilometrów. Wszelkie czynniki, które zaburzają jej działanie, wywołują zakłócenia w łączności radiowej. Mowa tu o takich zjawiskach jak burze geomagnetyczne, czy chociażby erupcje wulkanów. Działalność człowieka również wywiera na nią wpływ, czego skrajnym przykładem są testy jądrowe.

Zdaniem badaczy, eksplozja w Bejrucie, wstrząsnęła jonosferą bardziej niż wybuch wulkanu Asama w Japonii w roku 2004. Zespół naukowców, w skład którego wchodzili badacze z Narodowego Instytutu Technologii Rourkela w Indiach, obliczył zmiany całkowitej zawartości elektronów w ziemskiej jonosferze. Jak twierdzi Kosuke Heki, naukowiec z Uniwersytetu Hokkaido i współautor publikacji:

„Odkryliśmy, że podmuch wywołał falę, która przemieszczała się w jonosferze w kierunku południowym z prędkością około 0,8 kilometra na sekundę.”

Naukowcy obliczyli zmiany zawartości elektronów w jonosferze, analizując różnice w opóźnieniach, jakich doświadczają sygnały mikrofalowe przesyłane przez satelity GPS do ich stacji naziemnych. Zmiany zawartości elektronów wpływają na te sygnały, gdy przechodzą one przez jonosferę i muszą być regularnie brane pod uwagę w celu dokładnego pomiaru pozycji GPS.

Eksplozja była spowodowana słabo zmagazynowaną saletrą amonową (używaną głównie jako nawóz i składnik materiałów wybuchowych), która została porzucona w magazynie w 2014 roku. W magazynie, w którym znajdowały się również fajerwerki, wybuchł pożar. Te eksplodowały jako pierwsze z siłą równoważną około 2 tonom trotylu. Około pół minuty później całe złoże eksplodowało z siłą równoważną 1,1 kilotonowi trotylu, podobnie jak w przypadku bomby atomowej o niskiej wydajności.

Eksplozję w Bejrucie słychać było na Cyprze w odległości ponad 240 kilometrów. Została ona zarejestrowana przez United States Geological Survey jako zdarzenie sejsmiczne o wielkości 3,3 i pozostawiła krater widoczny z orbity o średnicy 140 metrów. To druzgocące wydarzenie zabiło 210 osób, zraniło 7500 innych i pozostawiło bez dachu nad głową 300 000 osób.