Holenderska kolej NS ma zapłacić dziesiątki milionów odszkodowania w ramach rekompensaty za rolę, jaką odegrała w przewiezieniu 100 tysięcy osób do obozów zagłady podczas II wojny światowej.

Specjalna komisja, ustanowiona w listopadzie ubiegłego roku zaleciła, aby kolej wypłaciła 15 tysięcy euro wszystkim ocalałym Żydom oraz 7500 euro rodzinom ofiar. Holenderski przewoźnik podczas II wojny światowej przyjął zlecenie nazistów do przetransportowania Żydów do obozów zagłady. NS określa ten epizod jako "czarną kartę" w swojej historii. Kolej w zamian za usługę otrzymała od nazistów równowartość dzisiejszych 2,5 mln euro.

Około 500 Żydów i Romów wywiezionych z Holandii w czasie Holokaustu nadal żyje. Komisja szacuje, że łączna wartość odszkodowań prawdopodobnie przekroczy 35 milionów euro. Dyrektor generalny NS, Roger van Boxtel, zapewnił na konferencji prasowej, że firma dokona tych płatności:

Chcemy wykonać gest wobec osób poszkodowanych podczas II wojny światowej. Wszyscy niezwykle ubolewamy z powodu naszego udziału w tak zbrodniczym akcie. Zdajemy sobie jednak sprawę, że jakakolwiek kwota pieniędzy nie zrekompensuje cierpienia. Urząd Skarbowy zgodził się, aby pieniądze nie podlegały opodatkowaniu.

Jeden z ocalałych, 83-letni Salo Muller, którego rodzice zostali aresztowani i przewiezieni do obozu przejściowego w Westerborku, a następnie do Auschwitz, od kilku lat toczył walkę o wypłacenie odszkodowań ofiarom Holokaustu i ich rodzinom. Mężczyzna dopiął swego, ale nadal ma mieszane odczucia:

Cieszę się, że komisja przyznała indywidualne odszkodowania, ale nie jestem z tego powodu przesadnie zadowolony. Tysiące ludzi do końca życia będą odczuwać cierpienie z powodu wojny i bliskich, których stracili. Nic nie odwróci tej tragicznej sytuacji.

Pieniądze z pewnością nie zrekompensują wszystkich krzywd, ale poszkodowani będą przynajmniej mieli drobne poczucie sprawiedliwości. Prawniczka Salo Mullera zwróciła uwagę, że odszkodowania mogłyby być wyższe, ale oczywiście nikt nie chciał doprowadzić do tego, by państwowa kolej zbankrutowała.