Jak wiadomo Ziemia jest miejscem przyjaznym dla życia ze względu na silne pole magnetyczne, chroniące nas przed negatywnym wpływem promieniowania kosmicznego i słonecznego. Jednak ostatnie badania wskazują na to, że ochronne pole nie jest tak stabilne jak nam się wydawało i powstają w nim pęknięcia.

Naukowcy zbadali zachowanie ziemskiego pola magnetycznego podczas jednego z największych sztormów słonecznych ostatnich lat z 22 czerwca 2015 roku. Znajdujący się w Indiach teleskop mionowy GRAPES-3 odkrył tego dnia nagły wzrost promieniowania kosmicznego docierającego do powierzchni Ziemi. Oznacza to, że magnetosfera przepuszczała promieniowanie, prawdopodobnie na skutek przeciążenia ze strony naporu na skutek naporu plazmy z koronalnego wyrzutu masy.

Przez dwie godziny, ziemskie pole magnetyczne było bombardowane przez wysokoenergetyczne cząstki, poruszające się z prędkością 2,5 milionów kilometrów na godzinę. Dla nas objawiało się to silną burzą magnetyczną skutkującą też zakłóceniami komunikacji radiowej w obu Amerykach. Dodatkowym efektem takiej burzy są oczywiście intensywne zorze polarne.

Zespół badawczy Tata Institute of Fundamental Research w Indiach wykonał szereg symulacji na podstawie danych zebranych tego dnia przez wspomniany GRAPES-3 i ich konkluzje wskazują na to, że tego dnia ziemskie pole magnetyczne było poddane takiemu naporowi, że częściowo się przerwało. Magnetosfera uległa chwilowej kompresji i zmalała z 11 promieni Ziemi do zaledwie 4. Eksperci uważają, że tamta burza magnetyczna była na tyle silna, że mogła się dokonać rekonfiguracja ziemskiego pola magnetycznego, a w takiej sytuacji zawsze dochodzi do otwierania się dziur przez które dużo większą penetrację uzyskuje promieniowanie kosmiczne.

Nasza wiedza na temat pola magnetycznego i jego zachowania podczas ekstremalnych wydarzeń kosmicznych, jest wciąż niewielka. Pewnym pocieszeniem jest fakt, że prowadzone są rozległe jego badania za pomocą urządzeń naziemnych i kosmicznych. Zrozumienie tych procesów jest kluczowe dla poznania silnych i słabych stron naszego ziemskiego pola ochronnego.