Ponad dwa tysiące naukowców podpisało już memorandum Johna Snowa wzywające do porzucenia idei rozwoju odporności stadnej na COVID-19. Zdaniem autorów memorandum, ze względu na chęć uzyskania odporności stadnej, osoby z niskim ryzykiem powikłań COVID-19 (młode zdrowe osoby) są w mniejszym stopniu ograniczone, aby mogły łatwo przenosić chorobę i uzyskać odporność pozakaźną. Jednak takie podejście „nie ma dowodów naukowych”, więc jego stosowanie może być niebezpieczne dla całej populacji.

Wysoka zaraźliwość w połączeniu z podatnością organizmu na SARS-CoV-2 stwarza warunki do jego szybkiego rozprzestrzeniania się. Śmiertelność z powodu zakażenia COVID-19 jest kilkakrotnie wyższa niż w przypadku grypy sezonowej.

Według stanu na 12 października 2020 r. WHO odnotowała ponad 1 milion zgonów z powodu COVID-19, a ponieważ druga fala pandemii dotknęła już Europę, świat potrzebuje jasnych i naukowych ianformacji na temat zagrożeń związanych z infekcją i skutecznych strategii ich zwalczania.

Ograniczenie przenoszenia wirusa zostało (i nadal jest) osiągane poprzez fizyczne zachowanie dystansu, stosowanie masek na twarz, higienę rąk i dróg oddechowych oraz unikanie tłumu i słabo wentylowane obszary. Szybkie testy, śledzenie kontaktów i izolacja przypadków również odgrywają ważną rolę w ograniczaniu przenoszenia wirusa.

Ponadto rządy wielu krajów nałożyły zakazy dużych zgromadzeń, aby wykluczyć naturalne zgromadzenia ludzi w transporcie i miejscach pracy, nałożyły ograniczenia na swobodny przepływ. Takie środki zapobiegły zatorom w usługach zdrowotnych i dały czas na zbudowanie systemów reagowania na pandemię w celu powstrzymania transmisji po izolacji.

Druga fala pandemii spowodowała ponowne zainteresowanie zjawiskiem odporności stadnej, polegającym na umożliwieniu dużym, niekontrolowanym wybuchom choroby w populacjach o niskim ryzyku poważnych powikłań przy jednoczesnej ochronie populacji wrażliwych. Zwolennicy tej koncepcji sugerują, że takie ogniska doprowadzą do rozwoju odporności po infekcji populacji w populacjach niskiego ryzyka, co ostatecznie ochroni podatną masę.

Autorzy memorandum stwierdzają, że jest to niebezpieczne złudzenie, niepoparte dowodami naukowymi. Każda strategia radzenia sobie z pandemią oparta na odporności pozakaźnej przeciwko COVID-19 powinna być uznana za wadliwą. Nie ma dowodów na trwałą i czynną odporność na SARS-CoV-2 po zakażeniu. Nie jest jasne, jak długo może trwać odporność ochronna i jakie jest prawdopodobieństwo ponownego zakażenia. To ostatnie nabiera szczególnego znaczenia po doniesieniach o ponownych zakażeniach COVID-19.

Ponadto niekontrolowane przenoszenie zakażenia wśród młodych i zdrowych ludzi niesie ze sobą istotne ryzyko zwiększonej zachorowalności i śmiertelności w całej populacji. Takie podejście może spowodować niedobory siły roboczej i załamanie się systemów opieki zdrowotnej, które nie są w stanie zapewnić doraźnej i rutynowej opieki.

Naukowcy uważają, że taka strategia nie zakończy pandemii COVID-19, a jedynie doprowadzi do powtarzających się epidemii, jak miało to miejsce w przypadku wielu chorób zakaźnych w erze przedszczepiennej. Takie epidemie nałożyłyby niedopuszczalne obciążenie na gospodarkę i pracowników służby zdrowia, z których wielu zmarło z powodu COVID-19.

Dlatego też w perspektywie krótkoterminowej prawdopodobnie konieczne będą trwałe ograniczenia w celu ograniczenia przenoszenia. Autorzy uważają, że celem tych ograniczeń jest skuteczne powstrzymanie rozprzestrzeniania się infekcji poprzez szybkie wykrywanie i lokalizowanie ognisk choroby.

Skuteczna reakcja na takie epidemie wymaga opracowania systemów wyszukiwania, testowania, śledzenia, izolowania i wspierania kolejnych przypadków. Kontrolowanie rozprzestrzeniania się COVID-19 wśród populacji to najlepszy sposób na ochronę społeczeństwa i gospodarki, dopóki bezpieczne i skuteczne szczepionki nie trafią do cywilnego obrotu.