Amerykańscy geolodzy zauważyli prawdopodobną korelację między zwiększeniem liczby największych trzęsień ziemi, a okresowym spowolnieniem rotacji Ziemi. Ten wzorzec umożliwia obliczanie lat szczególnie niebezpiecznych dla rezydentów sejsmicznie aktywnych regionów świata.

Przewidywanie trzęsień ziemi jest niezwykle trudnym zadaniem. Nowoczesne systemy prognozowania są w stanie właściwie tylko określać prawdopodobieństwo silniejszych wstrząsów gromadząc dane o słabszych. Ale jeszcze nikomu nie udało się określić miejsca wystąpienia przyszłego trzęsienia ziemi tak dokładnie, aby udało się przeprowadzić na czas ewakuację.

Na konferencji amerykańskiego Towarzystwa Geologicznego, geolodzy Roger Bilham z Uniwersytetu Kolorado i Rebecca Bendick z Uniwersytetu w Montanie przedstawili raport na temat nowej techniki przewidywania szczególnie dużej aktywności sejsmicznej.

W ciągu ostatnich 100 lat każdy z pięciu poważnych skoków liczby trzęsień ziemi o wielkości powyżej 7 stopni zbiegał się ze spowolnieniem rotacji Ziemi wokół osi, a co za tym idzie z wydłużeniem czasu trwania dnia na Ziemi. Pomiędzy początkiem spowolnienia Ziemi, a wybuchem aktywności sejsmicznej mija statystycznie 5-6 lat, więc dokładny pomiar prędkości obrotowej naszej planety może być skutecznym narzędziem przewidywania tendencji do powstawanie silniejszych trzęsienia ziemi.

Zmiany w okresie obrotu Ziemi są wyjaśniane przez tarcie między cieczami i stałymi częściami planety (ciekłe oceany, jądro i stała skorupa ziemska). Szczyt długości trwania dnia jest poprzedzony spadkiem momentu obrotowego trwającym od 6 do 8 lat. Globalna aktywność sejsmiczna wyraźnie wzrasta w końcówkach całego cyklu spowolnienia i przyspieszenia ruchu obrotowego Ziemi.

Warto też zwrócić uwagę, że jeśli ta teoria jest prawdziwa, to wiemy na pewno, że największe trzęsienia ziemi, o magnitudach 9 stopni w skali Richtera, są w stanie nadać dodatkowego pędu zwiększającego ruch obrotowy. Jeśli tak, to może to prowadzić do kolejnych niestabilności skutkujących bardzo silnymi trzęsieniami ziemi w wielu miejscach na Ziemi.

Naukowcy nie wiedzą jeszcze dlaczego istnieje związek między prędkością obrotową naszej planety, a trzęsieniami ziemi. Istnieją dwie hipotezy: pierwsza wyjaśnia częste silne trzęsienia ziemi przez spadek spłaszczenia Ziemi w wyniku spowolnienia rotacji, co może sprzyjać rozprężeniom wewnątrz płyt litosferycznych, a druga zakłada zjawisko, w którym prędkość skorupy ziemskiej staje się znacznie większa niż prędkość obrotowa ciekłego rdzenia pod nią i płaszczem Ziemi. Zdaniem Bilham, to jądro Ziemi, z powodu chaotyczności i niestabilności ruchu obrotowego, wpływa na powierzchnię Ziemi powodując trzęsienia ziemi.

Oczywiście nowa technika nie pozwala na przewidywanie, gdzie i kiedy nastąpi nowe wzmożenie aktywności sejsmicznej, chociaż wiadomo dzięki niej, że trzęsienia ziemi o wielkości powyżej 7 stopni mogą występować częściej w pewnych okresach. Wiadomo też, że może do tego dochodzić zwłaszcza w Indiach, Azji Południowo-Wschodniej, Ameryce Środkowej i na Karaibach. 

Od 1900 r. 80 proc. wszystkich największych trzęsień ziemi na granicy płyty litosferycznej karaibskiej, miało miejsce po upływie 5 lat po każdym maksymalnym spowolnieniu. Zdaniem naukowców okres hamowania ruchu obrotowego rozpoczął się w 2011 roku, zatem jesteśmy 6 lat lat po tym zdarzeniu, co sugeruje, że świat wkroczył na dobre w okres zwiększonej aktywności sejsmicznej.